Armoede en Sociale Uitsluiting Jaarboek 2016 - Blik op energiearmoede
laat we een douche nemen, hoe laat wij thuis zijn en wanneer niet? (Steunpunt tot
bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting, 2015, p.161).
Er worden vragen gesteld bij de term ‘slim’, gezien het soms meer lijkt te gaan om
een bediening op afstand. Men moet voor de verschillende functionaliteiten goed
nadenken voor wie ze een meerwaarde kunnen bieden en of de meerkost hiermee
in verhouding staat. Belangrijk is dus om te evalueren of een slimme meter wel een
vooruitgang is voor de gebruikers en in het bijzonder voor mensen in armoede.
Men moet alle functies van de slimme meter toetsen op hun impact op armoede
met een armoedetoets. Het debat rond de introductie van de slimme meters moet
publiek verder gevoerd kunnen worden, met consultatie van de organisaties van
verbruikers (in armoede).
4.2 Problemen inzake de toepassing van sociale maatregelen bij
collectieve installaties en meters
Een belangrijk aandachtspunt is de toepassing van de sociale maatregelen in de
situaties met collectieve meters en installaties. Er worden bijvoorbeeld meer en
meer ‘central heating’ managementsystemen gebruikt, waarbij woonblokken bele-
verd worden met ‘warmte’. Bij dergelijke collectieve installaties stelt zich de vraag
hoe openbaredienstverplichtingen en sociale tarieven kunnen toegepast worden.
In het geval van een warmte-installatie, wordt er bijvoorbeeld warmte in de plaats
van gas en elektriciteit verkocht. Mensen kunnen geen beroep doen op sociale ta-
rieven of, in het geval van wanbetaling, op de voorziene procedure. Eenzelfde pro-
bleem stelt zich bij de nieuwe warmtenetten.
Hier is het interessant om te kijken naar de toepassing van de sociale correcties bij
de waterfactuur in Vlaanderen. Verbruikers die in principe recht hebben op korting,
maar zelf geen klant zijn omwille van collectieve bemetering (de persoon woont bij-
voorbeeld in een appartementsgebouw met één gemeenschappelijk watermeter),
krijgen een forfaitaire compensatie, rekening houdend met het aantal gezinsleden.
In 2013 werd dit systeem, via een automatische toekenning, toegepast voor 63.324
huishoudens (op een totaal van 223.508 rechthebbende huishoudens)
5. Een redelijke prijs voor energie
Vanuit de benadering van energie als grondrecht – en de noodzaak ervan om
menswaardig te kunnen leven – heeft de overleggroep meerdere keren het belang
benadrukt van een betaalbare prijs voor energie. De energiefactuur (die naast de
kostprijs voor de energielevering ook verschillende taksen omvat) neemt voor heel
wat mensen een steeds grotere hap uit hun budget. In het bijzonder de factuur
voor elektriciteit zal, omwille van verschillende elementen (zoals de herinvoering
van 21% btw, de afschaffing van de gratis kWh, de introductie van de bijdrage Ener-
giefonds, …) in 2016 sterk stijgen.
166