Armoede en Sociale Uitsluiting Jaarboek 2016 - Blik op energiearmoede
3.5 Betaalplannen
Betaalplannen voor energieleveranciers moeten zeer vaak binnen de zes
maanden (of na aandringen binnen het jaar) afbetaald worden. Dit zorgt
voor maandelijkse betalingen van soms meer dan 100 euro, bovenop de
maandelijkse factuur. Daardoor moeten mensen met een laag inkomen en/
of schulden, wachten tot de schuld bij een incasso of gerechtsdeurwaarder
zit vooraleer er een betaalplan op maat komt met extra kosten tot gevolg
(Samenlevingsopbouw Antwerpen provincie, 2015, p.4).
In Vlaanderen deed de VREG een onderzoek naar de betalingsplannen inzake ener-
gie en werkte het een eindrapport met goede praktijken uit (VREG, 2014). Verschei-
dene leveranciers volgen deze goede praktijken echter niet. In Wallonië werd een
bepaling ingevoerd inzake ‘redelijke’ betalingsplannen, evenals een beroepsmoge-
lijkheid bij de ‘Commission Locale pour l’Energie’ (CLE). De CLE’s zijn vergelijkbaar
met de Vlaamse lokale adviescommissies (LAC). De leveranciers zijn verplicht om
redelijke betalingsplannen aan de klanten voor te stellen vooraleer de plaatsings-
procedure van een budgetmeter op te starten. De Waalse regering moet de bete-
kenis van de term ‘redelijk’ echter nog definiëren. Interessant is de mogelijkheid tot
beroep, maar er zal moeten gekeken worden hoe hier door de huishoudens in be-
staansonzekerheid gebruik zal van gemaakt worden. Ook de Brusselse ordonnan-
ties voor elektriciteit, gas en water voorzien de mogelijkheid van een betaalplan,
echter zonder bijkomende bepalingen.
Het debat rond de redelijkheid van betaalplannen is in elk geval belangrijk voor
huishoudens die moeten leven met een laag inkomen. Een betaalplan mag het le-
ven in menselijke waardigheid niet hypothekeren. Voor de bepaling van een ‘le-
vensminimum’ dat bij een afbetaling gevrijwaard zou moeten worden, werden
reeds verschillende voorstellen gedaan, zoals het leefloon vermeerderd met de
gezinsbijslag (Centre d’Appui SocialEnergie de la Fédération des Services Sociaux,
2015) of het minimum dat gehanteerd wordt in het Brusselse Gewest in het kader
van de definitie van beschermde klant
Ook wordt gewezen op het belang van
ondersteuning door sociale organisaties in de procedure en op de noodzaak aan
kennis van het wettelijk kader en van de methodieken voor schuldbemiddeling.
4. Meters en installaties
4.1 De meting van het verbruik
Een belangrijk element in de dienstverlening waarmee mensen in armoede worden
geconfronteerd is de manier waarop het verbruik van een huishouden wordt geme-
ten. De verbruikscijfers zijn natuurlijk de basis voor de berekening van de factuur.
In een aantal situaties is het echter niet mogelijk om het eigen verbruik van het
huishouden te kennen, bijvoorbeeld bij situaties met een collectieve meter (een
collectieve aansluiting met één meter voor meerdere wooneenheden). Er moet
164
