Armoede en Sociale Uitsluiting Jaarboek 2016 - Blik op energiearmoede
een gratis nummer moeten beschikken opdat klanten kosteloos over problemen
kunnen communiceren. De communicatie betreffende facturen, wijzigingen van de
voorwaarden, … verloopt meer en meer digitaal. Voor heel wat mensen, die weinig
vertrouwd zijn met elektronische en digitale mogelijkheden, geeft dit problemen.
Een gepersonaliseerde aanpak blijft belangrijk.
3.2 Verkooppraktijken
Een verkoper van [...] kwam langs met …-‘relax-3 jaar-pakketten’. Ik heb een
handtekening gezet, want de verkoper zei: “dit is geen contract, dit is om te
bewijzen aan mijn baas dat ik hier geweest ben”. Achteraf bleek ik een con-
tract te hebben getekend (getuigenis in: Samenlevingsopbouw Antwerpen
provincie, 2014).
Vooral met betrekking tot de deur-aan-deur-verkoop worden er verschillende wan-
praktijken vastgesteld. De Ombudsdienst Energie (2015) registreerde in 2014 een
honderdtal klachten aangaande deur-aan-deur-verkoop en geeft hierbij aan dat de
overgemaakte klachten slechts een topje van de ijsberg vormen. In sommige geval-
len leiden klachten tot het ontslag van verkopers, maar vaak gaan deze verkopers
dan aan de slag voor een andere leverancier. De deelnemers aan het overleg bin-
nen het Steunpunt benadrukken de verantwoordelijkheid van de leveranciers en
pleiten voor een verbod op deur-aan-deur-verkoop. De bevoegde minister gaf aan
dat er geen verbod kan ingevoerd worden omdat de Europese wetgeving dit niet
toelaat
Mocht een verbod niet mogelijk zijn, dringt zich in elk geval een sensibi-
lisering en responsabilisering van de leveranciers op. Ook de versterking van de
bestaande controle en de invoering van de mogelijkheid van sancties, zoals in En-
geland (waar dit leidde tot meer zelfregulering bij de leveranciers) kan overwogen
worden. Een aantal terreinorganisaties zijn alvast gestart met een bewustmakings-
campagne. Ze stellen stickers beschikbaar aan huishoudens die geen verkoper aan
de deur willen (analoog met de ‘geen reclame’-stickers).
Met betrekking tot de energiemarkt bestaat het consumentenakkoor
, begeleid
door een gedragscode voor ‘verkoop buiten de onderneming’ en ‘verkoop op af-
stand’. In 2013 werden hiervan nieuwe versies ondertekend met een aantal verbe-
teringen. Zo zijn verbrekingsvergoedingen niet langer mogelijk en zijn de situaties
waarin iemand verhuist beter geregeld. De FOD Economie wijst op afdwingbaarheid
via de wet van 14 juli 1991 betreffende de handelspraktijken en de voorlichting en
bescherming van de consument. Het probleem is echter dat men op het terrein te
weinig resultaten ervaart. Het akkoord en de gedragscode zijn te weinig gekend bij
de consumenten en bij de hulpverleners. Consumenten moeten in het geval van
problemen zelf actie ondernemen. Het akkoord en de gedragscode zijn niet door
alle leveranciers getekend en ook niet door de netbeheerders (die nochtans een rol
van sociale leverancier hebben). De vraag blijft ook of de afdwingbaarheid van deze
afspraken niet beter via regelgeving gebeurt. Het federaal Regeerakkoord voorziet
een evaluatie van het akkoord en de gedragscode tijdens deze legislatuur.
162
