Leven in energiekwetsbaarheid: voortdurend hoofdrekenen en beperkte mogelijkheden
1 3
Dit beaamt ook een oudere dame:
Ik had er moeite mee… Ik had er moeite mee om hulp te gaan vragen aan
het OCMW voor de factuur. […] Zeker als je mensen hebt die op je neerkijken
en tegen je zeggen, euh, dat we profiteurs zijn, ja, dat gaat ver
(mevrouw
O., zestiger, bezit een huis samen met haar dochter en woont er met haar
dochter en haar zoon, beiden twintigers).
3.4.2 Overlevingsstrategieën
Ondanks deze vele hindernissen op hun levenstraject behouden onze responden-
ten een zekere gedrevenheid (de ene al meer dan de andere) om actie te onderne-
men en een uitweg te vinden, ofwel op eigen kracht ofwel met hulp van buitenaf.
In de eerste plaats proberen mensen die in energiekwetsbaarheid leven hun wo-
ning minder oncomfortabel te maken via diverse strategieën. Ze stoppen bijvoor-
beeld tochtige openingen af (Brunner, Spizer, & Christanell, 2012; Jouffe, 2012; De-
valière, 2009) of zoeken andere oplossingen:
Op sommige plaatsen heb ik al schuim [in de kieren] gespoten
(mevrouw L.,
tachtiger, huurt een huis in een sociale woonwijk, woont alleen).
Ook via collectieve inspanningen worden strategieën gezocht om te besparen op
energieprijzen. Zo zijn er mensen die pellets bestellen in groep, tegen een lagere
prijs:
Verscheidene mensen hier in de woonwijk hebben pelletkachels laten plaat-
sen en ze doen bestellingen in groep (mevrouw E., zestiger, huurt een huis in
een sociale woonwijk waar zij woont met haar tienerdochter).
Tot slot kan ook het sociale netwerk een belangrijke hulpbron zijn voor mensen die
in energiekwetsbaarheid leven. Het vormt een plaats om praktijken om zich uit de
slag te trekken te delen of een ruimte voor onderlinge hulp. Dat toont de levendig-
heid aan van de solidaire banden in deze context waar men voortdurend tegensla-
gen het hoofd moet bieden. Dit sociale netwerk bestaat uit naasten, voornamelijk
familie, vrienden en/of buren:
Soms doe ik mijn kleine hier bij de buren, zodat hij het daar toch wat warm
krijgt (mijnheer I., dertiger, huurder van een sociaal appartement, woont
alleen, heeft om het andere weekend zijn zoon op bezoek).
Hier kan men zich de vraag stellen of het eerder genoemde beginsel, dat stelt dat
thermisch comfort primeert voor kinderen, meer zou opgaan voor moeders — in
de ogen van de buren en volgens hen zelf — dan voor vaders die maar af en toe hun
kind(eren) over de vloer hebben. Er is verdere observatie van vergelijkbare situaties
nodig voordat een dergelijke stelling veralgemeend kan worden.
De hulpbronnen waar mensen in energiekwetsbaarheid over beschikken, zijn ge-
91
