1 4
Hoeveel bedraagt de minimale
kostprijs voor energie
in Vlaanderen?
Jef De Schutter, Bérénice Storms & Tess Penne
1. Inleiding
Energie is een noodzakelijke behoefte die moet worden vervuld om adequaat aan
onze samenleving te kunnen participeren. Zo hebben Vlaamse gezinnen energie
nodig voor het verwarmen en verlichten van hun woningen, het bereiden en be-
waren van voedingsmiddelen, hun persoonlijke hygiëne, het wassen van de kleding
of het poetsen van hun woning. Daarnaast is energie ook onmisbaar voor het ver-
vullen van allerlei sociale behoeften. Ontspanning en het onderhouden van sociale
relaties is niet langer mogelijk zonder energieverbruikende toestellen als een tv,
digibox, gsm, tablet of pc.
Indien mensen een inkomenstekort ervaren om de minimale hoeveelheid energie
aan te kopen die noodzakelijk is om volwaardig aan de samenleving te kunnen par-
ticiperen, dan spreken we over energiearmoede. De berekening van deze minimale
hoeveelheid vormt het voorwerp van dit hoofdstuk, dat gebaseerd is op een uit-
gebreide studie over de ontwikkeling van een normatief energiebudget door De
Schutter en Storms (2016). Het normatieve energiebudget maakt deel uit van de
referentiebudgetten die aangeven welke de minimale kost is met het oog op het
vervullen van alle noodzakelijke behoeften om adequaat te kunnen participeren
in de Vlaamse samenleving. Het normatieve energiebudget kan worden gebruikt
voor het meten van energiearmoede of de doeltreffendheid van de minimumin-
komensbescherming in ons land. Daarnaast kan het evenzeer nuttig dienst doen in
het kader van sociale hulpverlening of voor het monitoren van een effectief beleid
met het oog op het verminderen van energiearmoede. Deze wetenschappelijke en
maatschappelijke valorisatiemogelijkheden maken niet het voorwerp uit van dit
hoofdstuk. Ze zullen in toekomstige publicaties uitvoerig worden toegelicht. Hier
focussen we ons in de eerste plaats op de methode en de achterliggende veronder-
stellingen om dit energiebudget te berekenen.
In een eerste paragraaf beschrijven we kort wat de referentiebudgetten precies zijn
en hoe ze voor ons land werden ontwikkeld. In de tweede paragraaf belichten we in
detail hoe we tewerk zijn gegaan bij de opstelling van dit energiebudget en tot wel-
ke resultaten dit heeft geleid. In de derde paragraaf maken we duidelijk voor welke
maatschappelijke en wetenschappelijke doeleinden dit normatieve energiebudget
nuttig kan worden ingezet. In de laatste paragraaf zetten we de voornaamste con-
clusies nog kort op een rij.
99
