Armoede en Sociale Uitsluiting Jaarboek 2016 - Blik op energiearmoede
de bestaande maatregelen tegen energiearmoede voornamelijk curatief en bieden
ze geen structurele oplossing. Om kwetsbare groepen ook op lange termijn minder
afhankelijk te maken van hoge energiekosten wil de Vlaamse overheid inzetten op
het energiezuiniger maken van hun woningen. Doel is om “energiearmoede aan
de bron aan te pakken door prioritair in te zetten op energiebesparende maatre-
gelen” (p.2). De conceptnota bevat daartoe 34 concrete acties. Een deel daarvan
zijn gericht op het optimaliseren van de sociale openbaredienstverplichtingen. Zo
is er het voornemen om ‘een goede praktijk voor betaalplannen’ op te leggen aan
de leveranciers van elektriciteit en aardgas, wil men nagaan in hoeverre het inscha-
kelen van incassobureaus voor het invorderen van schulden kan worden geregu-
leerd, moet er een garantie komen op de ononderbroken beschikbaarheid van de
10 ampèrefunctie in de budgetmeter en moet er een verbod komen op de plaatsing
van autonome stroombegrenzers. Dergelijke acties zijn eerder gericht op een cura-
tieve aanpak van energiearmoede.
Andere zijn gericht op meer energie-efficiëntie en hebben een eerder preventief
karakter. Zo zullen projecten voor spouwmuurisolatie en hoogrendementsglas voor
kwetsbare doelgroepen worden opgezet en zal wijkrenovatie worden bevorderd.
Daarbij wordt gefocust op de ondersteuning van projecten voor wijkrenovatie voor
kwetsbare gezinnen met extra begeleiding en ontzorging door dienstverleners die
bij voorkeur actief zijn binnen de sociale economie. Een ander voorbeeld van een
structurele maatregel in het programma is de oprichting van een rollend fonds voor
renovatiesubsidies:
Het uitwerken van systemen van subsidieretentie kan tegemoet komen aan
de vraag naar een stabiel systeem van financiële ondersteuning van uitge-
breide renovatiewerken zonder dat er een inbreng van de bewoner wordt
gevraagd. […] De maatregel komt neer op het rollend inzetten van over-
heids- of privégeld via een fonds voor renovatie. Op die manier kan een
eenmalige investering/renovatiebudget meerdere generaties dienen aan-
gezien de middelen op termijn steeds terugkeren naar het fonds (Vlaamse
Regering, 2016a, p.8).
Het gaat om een conceptnota met mogelijke acties die nog verder geconcretiseerd
moeten worden. Jaarlijks moet er aan de Vlaamse Regering gerapporteerd worden
over de voortgang van de uitwerking van de acties. In de volgende paragraaf bekij-
ken we enkele andere recente beleidsmaatregelen in het energiebeleid met impact
op energiearmoede.
4. Recente beleidsmaatregelen
Terwijl er maatregelen worden afgekondigd om energiearmoede aan te pakken,
druisen andere maatregelen tegen dit voornemen in. Zo verhoogde een aantal in-
grepen de elektriciteitsfactuur aanzienlijk.
Zo is, door een beslissing van de federale overheid, sinds september 2015 de btw
op elektriciteit verhoogd van 6% naar 21%. Het 6%-tarief is voorbehouden voor
64
