Armoede en Sociale Uitsluiting Jaarboek 2016 - Blik op energiearmoede
3. De kwaliteit van het woningenpark
Een groot aandeel van de woningen in ons land is verouderd, kent een gebrekkige
kwaliteit en is daardoor energieverslindend. In deze paragrafen belichten we enke-
le veelvoorkomende problemen.
3.1 Woningen van gebrekkige kwaliteit
18,2% van de Belgische bevolking leeft in een woning van slechte kwaliteit (dat wil
zeggen: in een woning met een lekkend dak, vochtige muren, vloeren en/of rottend
raamwerk), zo blijkt uit de EU-SILC enquête 2015. 7,4% vindt de woning te donker
(er komt onvoldoende daglicht door de ramen binnen). Dit jaagt de energiekosten
de hoogte in: men moet meer stoken om een beetje warm te krijgen en/of moet
vaker de verlichting ontsteken. Figuur 1 toont een duidelijk verband met armoede,
maar tegelijkertijd woont een aanzienlijk percentage mensen met een inkomen bo-
ven de armoedegrens ook in een woning van slechte kwaliteit.
Figuur 1.
Woningkwaliteit in de EU-SILC, België, 2015
Bron: EU-SILC 2015.
Ook de installaties en faciliteiten van de woning zijn belangrijke aspecten van de
energiearmoedeproblematiek (zie figuur 2). In 2012 gaf 3,5% van de Belgische be-
volking aan niet te beschikken over degelijke elektrische installaties (bedrading,
stopcontacten, lichtpunten en andere permanente elektrische installaties). 2,6%
had geen degelijk(e) sanitair of waterleiding (leidingen, kranen, afvoer en riolering).
Slechts 0,2% van de bevolking beschikte niet over verwarming. 88,2% had een cen-
traal verwarmingssysteem, 10,8% had andere vaste verwarming (bv. kachel, open
haard, verwarmingstoestellen) en 0,9% beschikte over niet-vaste verwarming (bv.
draagbare verwarming). 12,6% gaf aan dat de woning in de winter niet aangenaam
warm is. Ook hier zien we een duidelijk verband met armoede.
Op basis van een screening bij 5.000 woningen onderzochten Vanderstraeten en
Ryckewaert (2015) de technische woningkwaliteit van Vlaamse woningen (zie ta-
bel 3). 5,1% van de Vlaamse woningen (zo’n 136.000 woningen) kent een ernstig
bouwfysisch structureel gebrek zoals uitgebreide stabiliteitsproblemen aan dak en
buitenmuren en/of uitgebreide vormen van opstijgend of insijpelend vocht. Het
gaat om ernstige gebreken die zware renovatiewerken vereisen en in sommige ge-
vallen onherstelbaar zijn.
34
