Energiearmoede in cijfers
1 1
ken we de betaalbaarheid van wonen. Hoewel het geen rechtstreekse oorzaak is
van energiearmoede, speelt de kost van wonen een belangrijke rol. Wie een groot
deel van het beschikbaar inkomen moet afstaan aan wonen, houdt weinig over om
andere noodzakelijke uitgaven (zoals energie) te kunnen bekostigen en loopt een
groter risico op betalingsmoeilijkheden. Het Grote Woononderzoek (GWO) 2013
van het Steunpunt Wonen biedt hierover waardevolle informatie. Dit is een groot-
schalig onderzoek naar de woonsituatie van Vlaamse huishoudens (zie o.a. Winters
e.a., 2015)
Tabel 2 presenteert op basis van dit onderzoek enkele indicatoren met betrekking
tot de betaalbaarheid van wonen (zie Heylen, 2015). In 2013 bedroeg de huurprijs
op de private markt gemiddeld 562 euro, op de sociale huurmarkt was dat gemid-
deld 364 euro. De brutowoonuitgaven voor eigenaars met hypotheek (de maande-
lijkse afbetaling van interest en kapitaal, zonder verrekening van het voordeel van
de hypotheekaftrek) bedroegen gemiddeld 714 euro. Tussen 2005 en 2013 stegen
de huurprijzen op de private huurmarkt met 1,1 procentpunt per jaar boven de
index en nam ook de gemiddelde afbetaling van een hypothecaire lening met 0,8
procentpunt boven de index toe. De ‘woonquote’ zet de brutowoonuitgaven af te-
genover het besteedbaar inkomen. Als betaalbaarheidsnorm geldt een grens van
30%. In 2013 bedroeg voor een op de twee huurders de huur meer dan 30% van het
inkomen, een aanzienlijke stijging tegenover 2005. 27,1% van de afbetalende eige-
naars besteedde meer dan 30% van het inkomen aan de afbetaling van de lening.
Het gemiddeld equivalent beschikbaar inkomen van eigenaars met hypotheek be-
droeg in 2013 € 1.976, dat van huurders (privaat en sociaal) € 1.409. 13,5% van alle
huishoudens hield na aftrek van de brutowoonkosten (het ‘resterend inkomen’) te
weinig over om menswaardig te kunnen leven
Dat is het geval voor meer dan een
op de drie sociale huurders en voor een op de drie private huurders.
Tabel 2.
De betaalbaarheid van wonen, Vlaanderen, 2005-2013.
2005
2013
Gemiddelde huurprijs (€)
private markt
sociale markt
€ 520
€ 310
€ 562
€ 364
Gemiddelde afbetaling lopende hypotheeklening
(zonder hypotheekaftrek)
€ 671
€ 714
Woonquote (> 30%)
alle huishoudens
private huurders
sociale huurders
eigenaars met hypotheek
12,7%
39,2%
12,2%
17,1%
19,6%
51,7%
22,7%
27,1%
Resterend inkomen te laag om menswaardig te leven
alle huishoudens
private huurders
sociale huurders
eigenaars met hypotheek
13,6%
27,4%
38,6%
10,4%
13,5%
30,4%
34,5%
10,0%
Bron: Heylen (2015).
33
