Armoede en Sociale Uitsluiting Jaarboek 2016 - Blik op energiearmoede
woonkwaliteit en energiezuinigheid steeds hoger komt te liggen, zal hier een rol in
spelen. In elk geval vraagt het coördineren en/of uitvoeren van renovatiewerken
heel wat deskundigheid en organisatiewerk. Het is om die reden dat ‘Dampoort
KnapT OP!’ inzet op een begeleidingsmodel. Zeker bij noodkopers vormt de com-
binatie van financiële druk, de ongeriefelijke woonsituatie en eventueel andere ar-
moedeproblematieken geen vanzelfsprekende basis om te gaan renoveren. Bege-
leiding of ontzorging op maat is hier zeker aan de orde, ook om uitval te voorkomen
(en om zekerheid te hebben over een kwalitatieve renovatie). Maar wat wil dat
zeggen: op maat? Belangrijk is dat dit al begint bij de werving van de deelnemers.
Een armoede- en/of woonproblematiek zorgt ervoor dat mensen van dag tot dag
leven. Daardoor laten ze structurele oplossingen gemakkelijker links liggen. Dit, in
combinatie met een taaldrempel van deze laaggeschoolde bewoners, maakt dat de
werving met zorg en via niet-geijkte kanalen dient te gebeuren. De mensen worden
doelgericht geïnformeerd via sleutelfiguren in de wijk en de buurtactoren waar ze
over de vloer komen. Kandidaat-deelnemers worden vanaf dag een ondersteund,
bijvoorbeeld bij het indienen van hun aanvraag om in te stappen in het project.
De doelgroepgerichte aanpak van ‘Dampoort KnapT OP!’ bevat enkele belangrijke
handvaten, die we hieronder verder concretiseren: er is de bouwtechnische be-
geleiding, aangevuld met de individuele sociale begeleiding en daarbovenop de
organisatie van groepsbijeenkomsten en buurtgerichte activiteiten die de sociale
samenhang versterken.
3.2.1 Bouwtechnische begeleiding
Het uitgangspunt van ‘Dampoort knapT OP!’ is niet een welbepaald al-dan-niet
energie-technisch aanbod, zoals hoogwaardige dakisolatie of een nieuwe verwar-
mingsketel. Het project zet ook niet in op één bepaalde ingreep die overal moet
worden toegepast. ‘Dampoort KnapT OP!’ vertrekt eerder van een integrale aan-
pak. De problemen en noden in de woning (bijvoorbeeld vocht, tocht, lekken,
gevaarlijke of verouderde installaties, …) worden samen aangepakt. Daarbij gaan
woonkwaliteit en energiezuinigheid hand in hand.
Zo stelden de bouwtechnische begeleiders van Domus Mundi in acht van de tien
woningen vast dat de daken lekken vertoonden of minstens op korte termijn her-
steld of vernieuwd moesten worden. Ze combineerden deze ingrepen uiteraard
met het plaatsen van dakisolatie. Een gelijkaardige ‘win-win’-situatie is van toepas-
sing op oude, inefficiënte en vaak slecht functionerende verwarmingsketels, oude
gevels met regendoorslag (die men meteen ook kan isoleren) of buitenschrijnwerk
dat houtrot vertoont en meteen plaats kan maken voor dubbele beglazing.
De renovatiebegeleiding gebeurt met duidelijke doelstellingen, zoals het wegwer-
ken van de vastgestelde strafpunten op de woonkwaliteit en een stevige reduc-
tie van het potentiële energieverlies. Het startpunt is dan ook de bouwtechnische
screening en het onderzoek naar de EPC-waarde bij aanvang van het project (de
EPC-score is een kengetal dat aangeeft hoeveel energie een woning zou verbruiken
192
