Armoede en Sociale Uitsluiting Jaarboek 2016 - Blik op energiearmoede
pakken. Het groeiende succes van de sociale verhuurkantoren toont nochtans aan
dat heel wat verhuurders bereid zijn om te verhuren aan kwetsbare huurders in ruil
voor een verzekerde huurinkomst en ontzorging.
Om de financiële middelen efficiënt in te zetten, wordt
een systeem van subsidieretentie gebruikt. Een renova-
tietoelage voorfinanciert de werken van de noodkopers.
Dit betekent meteen een opstap om later aanspraak te
maken op andere renovatiepremies, die slechts na uit-
voering van de werken kunnen aangevraagd worden en
waarbij dus voorfinanciering nodig is. Een tweede steun-
pilaar is de ontzorging of begeleiding op maat van de
doelgroep: niet enkel bouwtechnisch, maar ook sociaal.
Er komt heel wat bij een renovatie kijken. Verbouwen is
een stressvolle aangelegenheid. Ervaring uit andere participatieprojecten, zoals
‘Ledeberg Leeft’, leert dat dit bij kwetsbare gezinnen nog sterker is. Goede begelei-
ding zorgt ervoor dat iedereen aan boord blijft.
Kort samengevat, loopt er doorheen het project zowel een financieel, herverdelend
spoor als een sociaal, ondersteunend spoor: het is zowel een innovatief financieel
model voor woningrenovatie van kwetsbare groepen, als een doelgroepgericht be-
geleidingsmodel, die beide een integrale stadsvernieuwing onderstutten.
3.1 Een innovatief financieel model van subsidieretentie en
rollende fondsen
‘Dampoort KnapT OP!’ ging op zoek naar een financiële oplossing voor de wo-
ningrenovatie van noodkopers. OCMW Gent creëerde als sleutelpartner uit eigen
middelen een rollend fonds van 300.000 euro, met andere woorden: tien keer een
renovatietoelage van 30.000 euro.
Vernieuwend is, zoals reeds aangehaald, dat het hier niet gaat over een eenmalige
subsidie die kwetsbare eigenaars gewoon ontvangen, maar over een systeem van
‘subsidieretentie’. De toelage is een vorm van langlopende voorfinanciering. Op het
einde van de rit, wanneer de deelnemers hun huis verkopen of in het geval van een
erfenis, gaat de toelage terug het fonds in. Door de waardevastheid van vastgoed
is de garantie op terugbetaling van dit bedrag groot. Tussentijdse afbetalingen zijn
binnen het opzet van dit project niet nodig. Subsidieretentie is dus geen traditio-
nele premie die slechts eenmalig ter beschikking gesteld wordt van één gezin of
één woning. Bij subsidieretentie keert de tegemoetkoming (plus een deel van de
gerealiseerde meerwaarde op het vastgoed, zie verder) terug naar de overheid.
Deze kan de middelen opnieuw ter beschikking stellen van een nieuw gezin. Dit
maakt het mogelijk om een stadsvernieuwingsoperatie te continueren. Overheids-
middelen worden zo geïnvesteerd in meerdere gezinnen en meerdere gebouwen.
Een eenmalige financiële injectie kan zo jarenlang ingezet worden in strategisch
gekozen wijken, zelfs zonder dat er continu bijkomende investeringsmiddelen nodig
Dampoort KnapT OP!
combineert een innovatief
financieel model voor
woningrenovatie van
kwetsbare groepen met
een doelgroepgericht
begeleidingsmodel
190
