Armoede en Sociale Uitsluiting Jaarboek 2016 - Blik op energiearmoede
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen niet-beschermde en beschermde klan-
ten (zie de bijlage achteraan dit Jaarboek voor meer informatie). De groep be-
schermde klanten wordt nog onderverdeeld in vrijstellingsgerechtigde en niet-vrij-
stellingsgerechtigde beschermde klanten. Alle beschermde klanten genieten van
een aantal voordelen (zoals een gratis waterscan van de woning, maandelijkse
betalingen, geen kosten voor herinneringsbrieven en ingebrekestellingen). Enkel
de vrijstellingsgerechtigde klanten genieten daarnaast van een sociaal tarief: een
korting van 80% op elk onderdeel van de waterfactuur. Dit uniforme sociaal tarief
vervangt de vroegere sociale correcties die konden verschillen tussen gemeenten.
De doelgroep werd niet gewijzigd, wel de berekeningswijze (SERV, 2015). Onder de
2.585.844 huishoudelijke afnemers in Vlaanderen in 2015 waren 175.335 klanten
‘beschermde klant’ (6,8%). Van deze beschermde klanten waren 154.691 vrijstel-
lingsgerechtigd en 20.644 niet-vrijstellingsgerechtigd (Vlaamse Milieumaatschap-
pij, 2016b).
3. De betaalbaarheid van de drinkwaterfactuur
Hoewel de waterfactuur toenam, blijft het aandeel hiervan in de totale consump-
tie-uitgaven van gezinnen beperkt. In 2014 bedroeg het aandeel van de uitgaven
voor water (kosten voor leidingwater en zuivering) voor Vlaamse gezinnen 0,8%
van hun totale uitgaven (zie tabel 1). Dit is een stijging tegenover 2007, toen het
nog 0,6% bedroeg (Vlaamse Milieumaatschappij, 2015). De tabel toont aan dat dit
aandeel daalt naarmate het inkomen stijgt.
Tabel 1.
Gemiddelde uitgaven per huishouden per jaar voor water: verdeling per
inkomensgroep volgens de kwartiele
, Vlaanderen, 2014
Gemiddelde
uitgaven totale
consumptie (€)
Gemiddelde uitga-
ven voor water (€)
Aandeel uitgaven
water in totale
consumptie (%)
Kwartiel 1
21.930
226
1,0
Kwartiel 2
32.861
283
0,9
Kwartiel 3
42.516
321
0,8
Kwartiel 4
54.894
391
0,7
Totaal
38.053
305
0,8
Bron: Huishoudbudgetonderzoek 2014, ADSEI.
Uitgaven voor water: leidingwater plus kosten in verband met zuivering afvalwater.
Voor heel wat gezinnen is het aandeel van de kosten voor water in hun jaarlijks
equivalent beschikbaar inkomen wel aanzienlijk hoger dan het aandeel in hun to-
tale consumptie-uitgaven. Voor gezinnen in de laagste inkomensgroepen varieerde
het aandeel van de kosten voor water in het jaarlijks equivalent beschikbaar inko-
men in 2012 van 2,3% tot 4,7%, afhankelijk van het type gezin (Vlaamse Milieu-
maatschappij, 2015).
128
