Les in Lezen: Onderzoeksluik 1 – Umbrella review van effectief leesonderwijs 104 belangrijk om hierbij te focussen op de componenten van effectief leesonderwijs: woordenschat, narratieve vaardigheden, fonemisch bewustzijn, phonics, leesvloeiendheid of leesbegrip (Machalicek et al., 2010). 3.5.6 Samenvatting Algemene leesvaardigheid Op basis van deze studies kunnen we besluiten dat leesinterventies de algemene leesvaardigheid kunnen verbeteren. Deze interventies kunnen zowel tijdens het schooljaar als tijdens de vakantie georganiseerd worden, en het effect wordt groter als die interventies componenten van effectief leesonderwijs bevatten, zoals morfologie, fonologisch bewustzijn, phonics, leesvloeiendheid, leesbegrip, mondelinge taal/woordenschat, klank-tekenkoppeling en schrijven. Naast instructie op het vlak van deze leescomponenten kunnen werkzame interventies ook motivationele componenten bevatten. Ook voor leerlingen met (risico op) leesproblemen zijn zowel preventieve interventies bij beginnende lezers als remediërende leesinterventies bij leerlingen met ernstige leesproblemen, ook oudere leerlingen werkzaam. Ook voor deze doelgroep versterkt het effect wanneer interventies componenten van effectief leesonderwijs bevatten. Kijken we naar het effect van de leescomponenten afzonderlijk, blijkt met name een interventie met phonics bij leerlingen met ernstige problemen op het vlak van technisch lezen en/of spellen effect te hebben op hun algemene leesvaardigheid. Andere interventies die inzetten op visuele, auditieve, kinesthetische, tactiele ervaringen, medische behandeling en gekleurde lenzen laten geen effect zien. Bij leerlingen die een andere thuistaal spreken en de onderwijstaal leren focussen leesinterventies best op samenwerkend leren, systematische instructie m.b.t. teken-klankkoppeling, lezen ondersteund door multimedia, en schrijven. Ook zijn interventies met een klemtoon op voorlezen een heel efficiënte manier om de algemene leesvaardigheid van deze specifieke doelgroep te verbeteren. Voor leerlingen met neurobiologische ontwikkelingsstoornissen zoals ADHD en gedragsproblemen zijn algemene leesinterventies die inzetten op leesvloeiendheid en leesbegrip ook werkzaam. Specifiek voor leerlingen met emotionele-behaviorele gedragsstoornissen blijkt het daarenboven effectief om buiten het klaslokaal extra leesinterventies te organiseren die volgens de leeftijd van de leerling aangepast worden. Tot slot kan men leerlingen met een fysieke beperking ondersteunen via Ondersteunende Communicatie, technologie en computers. Bij deze conclusies moeten we benadrukken dat professionalisering van leerkrachten uit het basisonderwijs een directe impact op de leesvaardigheid van hun leerlingen heeft.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTg3Nzk=