Les in Lezen: Onderzoeksluik 1 – Umbrella review van effectief leesonderwijs 11 Figuur 1 Conceptueel kader In wat volgt definiëren we deze fundamentele componenten van leesvaardigheid en geven we aan welke kenmerken onder deze componenten te situeren zijn. In veel studies die in de review zijn opgenomen, worden immers verschillende kenmerken (bv. fonologisch bewustzijn, woordkennis) als AV onderzocht. Het is daarbij niet steeds duidelijk tot welke fundamentele component deze behoren. Om helder te kunnen beschrijven welke variabelen een impact hebben op de fundamentele componenten van leesvaardigheid was het noodzakelijk deze kenmerken van bij het begin toe te wijzen. Na de definitie van de fundamentele componenten en hun kenmerken, biedt Figuur 2 een overzicht van alle kenmerken en hun plaats in het geheel. 1.4.1 Voorbereidende leesvaardigheden Voorbereidende leesvaardigheden verwijzen zowel naar mondelinge als schriftelijke vaardigheden, die de basis leggen voor leesvaardigheid en van belang zijn voor het succes van de leesontwikkeling, maar reeds voor de start van het formeel leesonderwijs in ontwikkeling zijn. De reviews in dit deel focussen voornamelijk op jonge kinderen en hun taalontwikkeling voor de start van het formeel leesonderwijs, maar kijken ook vooruit naar de bijdrage die deze voorbereidende vaardigheden leveren na de start van het formeel leesonderwijs, wanneer deze voorbereidende vaardigheden zich in interactie met de groeiende leesvaardigheid verder ontwikkelen. Voor de fase die start voor het formeel leesonderwijs hanteren we de term ‘beginnende geletterdheid’ (Aarnoutse, 2004). Ook komen studies aan bod over leerlingen die om diverse redenen later aan het formeel leesonderwijs beginnen. Eerst staan we stil bij de mondelinge taalvaardigheden die zich ontwikkelen vanaf de vroege taalverwerving (National Early Literacy Panel, 2008). In een rijke taalomgeving leren jonge kinderen luisteren en spreken in communicatieve contexten. Ze bouwen hiertoe een arsenaal uit aan nieuwe woorden en woordbetekenissen (woordenschat), en ze leren hoe ze deze woorden en woorddelen
RkJQdWJsaXNoZXIy MTg3Nzk=