18 Wat vertelt onderzoek? Leesmethodes en -interventies die op phonics zijn gebaseerd vertrekken vanuit het idee dat woorden zijn opgebouwd uit klanken die je van elkaar kan onderscheiden. Als leerkracht leer je je leerlingen daarbij heel expliciet en stap voor stap hoe ze woorden kunnen lezen door de lettertekens (‘grafemen’) om te zetten in hun klankvorm (‘fonemen’) en die klanken vervolgens samen te voegen. Dit inzicht in de relatie tussen grafemen en fonemen wordt ook wel ‘het alfabetische principe’ genoemd. Naarmate dat elementaire leesproces vlotter verloopt, kunnen leerlingen meer en meer woorddelen en woorden direct herkennen en lezen. Op phonics gebaseerde leesmethodes en -interventies zetten dus vooral in op het expliciet en gecombineerd aanleren van letterkennis, fonemisch bewustzijn en decoderen. Leesonderwijs dat vertrekt van phonics programs slaagt er beter in om van leerlingen vlotte lezers te maken dan leesonderwijs dat uitgaat van andere methodes waarin leerlingen meteen hele woorden leren lezen zonder aandacht te hebben voor de afzonderlijke letters en klanken. Dat geldt bij uitstek voor leerlingen die moeilijk leren lezen of die een verhoogd risico hebben om leesmoeilijkheden te ontwikkelen. Als phonics-interventies individueel of in kleine groepjes, voldoende intensief en lang genoeg worden toegepast, versterken ze de technische leesvaardigheid van deze leerlingen op een zeer succesvolle manier. De positieve effecten blijven bovendien niet beperkt tot het vlot lezen bij jongere kinderen. Ook oudere leerlingen met leesmoeilijkheden kunnen er hun voordeel mee doen! De grote waarde van op phonics gebaseerde leesmethoden en -interventies schuilt er vooral in dat ze instructie in letterkennis, fonemisch bewustzijn en decoderen met elkaar combineren en vervlechten. Daardoor hebben ze meer effect op het latere vlot lezen dan een aanpak die zich louter op die aparte aspecten richt. Fiche 3 Waarom zijn programma’s die werken volgens het alfabetische principe (phonics programs) een goede basis voor vlot lezen? Onderwijsniveau: kleuter lager secundair Componenten van leesvaardigheid: Voorbereidende leesvaardigheden: geletterdheid mondelinge taalvaardigheid Technisch lezen : vlot lezen vloeiend lezen Begrijpend lezen Algemene leesvaardigheid Leesmotivatie FICHE 3
RkJQdWJsaXNoZXIy MTg3Nzk=