Taalintegratietrajecten Praktijkgids

67 Monitor je leerlingen en laat je ondersteunen Wanneer je investeert in een taaltraject wil je natuurlijk nagaan of je leerlingen met nood aan taalsteun hierbij gebaat zijn, vorderingen maken en de onderwijsdoelen bereiken. Gezien jouw cruciale rol in het leerproces van leerlingen (met verschillende onderwijsbehoeften) moet je er bovendien voor zorgen dat jouw didactische kwaliteiten en inhoudelijke vakkennis blijven evolueren. Een gedragen schoolvisie en -missie kunnen jou en je collega’s hierin ondersteunen. 6.1 Monitor je leerlingen en stem je onderwijs hierop af Om het leerproces van je leerlingen op een onderbouwde manier in kaart te brengen is het nodig om je leerlingen en je eigen aanpak voortdurend goed op te volgen of te moni- toren. Monitoring is dus zowel belangrijk voor het (eind) resultaat ( Hebben mijn leerlingen de leerdoelen bereikt? ) als voor het leerproces ernaartoe ( Hoe verloopt het leerpro- ces van mijn leerlingen? Is mijn aanpak en didactisch han- delen effectief met het oog op het eindresultaat? Is er bijsturing in mijn aanpak nodig? Waar in het leerproces moet ik mijn leerlingen nog meer ondersteunen? ). Op basis van voorbeelden uit buitenlandse taaltrajecten en uit de praktijk geven we volgende adviezen om monitoring te integreren in je traject: • Verhelder aan het begin van het leerproces de leer- doelen en succescriteria voor je leerlingen. Zorg er dus voor dat ze in het traject voortdurend weten waarom ze iets leren, wat hen te wachten staat en hoe ze een einddoel kunnen bereiken ( Waar werken we samen naartoe? ). - Bijv.: het doel is dat je leerlingen een mondelinge presentatie kunnen geven met als thema: ‘je held’. Je informeert hen dat zowel de inhoud (wat ze ver- tellen), het taalgebruik (woordkeuze, uitspraak en intonatie) als andere aspecten (oogcontact, spreeksnelheid) bijdragen aan een goede monde- linge presentatie. • Treed voldoende in interactie en discussie met je leerlingen zodat jij als leerkracht weet hoe je leerlin- gen denken of waarom ze bepaalde (al dan niet foutie- ve) stappen zetten. Zo kan jij een inschatting maken of hun leerstrategie de juiste is of aangepast moet worden (Waar staan mijn leerlingen nu?). - Enkele vragen die je bijvoorbeeld kan stellen: “Welke elementen zijn belangrijk?”, “Waarop moet je letten?”, “Hoe zou je eraan beginnen?” • Op basis hiervan kan je (handelings)gerichte feed- back geven (zie Bouwsteen 5) en je eigen aanpak bijsturen voor het verdere leerproces van je leerlingen richting einddoel. Geef dus heel specifieke feedback zodat je leerlingen, indien nodig, hun leerstrategie kunnen aanpassen ( Wat is nodig om mijn leerlingen verder te helpen? ). - Bijv.: om een coherent ‘verhaal’ te vertellen is het belangrijk een inleiding-midden-slot-structuur te gebruiken. Je denkt best goed na over hoofd- en bijzaken ( wat vertel ik wel, wat niet ), je kan eerst een mindmap maken van de elementen die je zeker wil vertellen over je held enz. • Vergeet niet om leerlingen elkaar feedback te leren geven (zie ook Bouwsteen 5) en monitor ook dit proces. Het geven en krijgen van peer-feedback heeft immers veel voordelen: het verhoogt de betrokken- heid van leerlingen, bevordert hun verantwoordelijk- heid en leerlingen ervaren dit ook als veilig. - Leerlingen bespreken bijvoorbeeld in duo elkaars oefenpresentatie (aan de hand van vooropgestel- de aandachtspunten of criteria) en vertellen elkaar wat al goed is en wat nog beter kan. • Wanneer je de vooruitgang van je leerlingen in kaart brengt, kan je dit doen met verschillende evalua- tie-instrumenten: - Kijk bij formele, gestandaardiseerde instrumenten naar de vaardigheidsscores en werk daarnaast ook met instrumenten die rechtstreeks aansluiten bij je curriculum en lesdoelen (bijvoorbeeld metho- degebonden observatie-instrumenten en toetsen) om de groei van je leerlingen in kaart te brengen. - Combineer bij NTL’s altijd gegevens uit de eerder genoemde evaluatie-instrumenten met gegevens uit observaties, leerlingportfolio’s en gesprekken met ouders over de ontwikkeling van de thuistaal om een accuraat beeld te krijgen en te behouden.