38 MAGAZINE UNIVERSITEIT ANTWERPEN 42.2022 Voelsprieten op de kaaimuren Met het ankerpunt van een veilige haven neem je geen risico’s. De onderzoeksgroep IDLab werkt aan slimme meerpalen, die via trillingen opvolgen of ze nog bestand zijn tegen de enorme trekkracht van de reuzenschepen. In de hele geschiedenis van de haven van Antwerpen zijn de meerpalen het ankerpunt. Maar de krachten die de bijna 7000 meerpalen vandaag moeten torsen, verschillen danig van vroeger, met de giganten die er aanmeren. Tot 150 kilonewton kunnen ze tegenwoordig aan, stevig met bouten verankerd in beton. Loopt het fout en schieten de zogenaamde bolders los – zoals er zich in Antwerpen jaren geleden een in de romp van een schip boorde – dan is de schade niet te overzien. En net als de 120 kilometer aan kaaimuren is de betrouwbaarheid van de bolders de verantwoordelijkheid van de Port of Antwerp. Reden genoeg om twee jaar geleden een oproep te doen om een digitaal monitoringsysteem uit te werken, een uitdaging die het IDLab – de imec-onderzoeksgroep rond artificiële intelligentie (AI) en Internet of Things van UAntwerpen en UGent – aanging en binnenhaalde. Botsing “Met een accelerometer onder de bolder meten we de trillingen die ontstaan als een schip aanmeert”, vertelt elektronicus Dragan Subotic, die de ontwikkeling van het apparaat opvolgt. Siegfried Mercelis is verantwoordelijk voor het AI-luik: “Die data worden doorgestuurd naar de digitale cloud, waar we zoeken naar patronen in de trillingen. Met artificiële intelligentie leren we ons systeemom verschillen in die patronen te herkennen. Wanneer de bouten van de bolder licht zouden loskomen, zal dat een abnormaal patroon geven, en wordt er een waarschuwing gegeven voor een extra inspectie.” “We zijn nu volop bezig om die patronen samen te stellen”, vervolgt Mercelis, “in samenwerkingmet experts uit de haven. Wij zien dan wel bepaalde trillingen, maar zij weten beter wat daar de oorzaak van is. Meert er een schip aan? Hoe groot was het schip dat die trillingen veroorzaakte? We hebben al enkele pilots gedaan, en gaan nu referentiedata verzamelen. Met machine learning moet het systeem die patronen automatisch leren kennen.” Subotic: “Dan gaat het trouwens niet enkel over de stevigheid van de bolder. Vooral in smalle kanalen botsen schepen wel eens tegen de kaaimuren, met jaarlijks miljoenen euro schade tot gevolg. Dat zijn verzekeringskwesties tussen de Port of Antwerp en de rederijen, maar het is vaak niet zo evident om te bewijzen welk schip de schade wanneer heeft veroorzaakt. Onze iBollards zullen die trillingwel opmerken, waarna de gps-data van het schip uitsluitsel geven over wie de boosdoener was.” “Evengoed meten we hoeveel krachten de bollards te verduren krijgen”, pikt Mercelis in. “Er staanmeer dan genoegmeerpalen in de haven, maar schepen houden het meestal bij een bollard vooraan en een achteraan, hoe groot ze ook zijn. Of er worden twee schepen aan één bollard vastgemaakt. Onze sensoren meten of een meerpaal aan een te grote trekkracht is blootgesteld, en een nadere inspectie verdient.” Ruig “We zijnmet IDLab niet de enigen die een oplossing met slimme bollards uitwerken. De uitdaging ligt zeker ook in het ontwerpen van DOSSIER PORT OF THE FUTURE
RkJQdWJsaXNoZXIy MTg3Nzk=