MUA40

38 MAGAZINE UNIVERSITEIT ANTWERPEN 40.2021 DOSSIER JONGEREN EN ALCOHOL Alcoholmisbruik en suïcidaal gedrag gaan vaak hand in hand” Alumna en psychiater Lieve De Backer weet als geen ander wat een alcoholver- slaving met jonge mensen doet. Ze is beleidspsychiater van de afdeling transi- tiepsychiatrie in het psychiatrisch centrumMultiversum en behandelt jongeren tussen de 16 en 24 jaar. “ V anaf 18 jaar komen jongeren in prin- cipe in de volwassen psychiatrie terecht”, vertelt Lieve De Backer. “Maar daar horen ze eigenlijk nog niet thuis. We weten sinds kort dat onze herse- nen zich tot de leeftijd van 25 jaar blijven ontwikkelen, wat maakt dat we deze groep een behandeling op maat moeten kunnen bieden. Er zijn maar vier residentiële cen- tra in Vlaanderen die zich specifiek op deze groep richten.” Lieve ziet een heel divers doelpubliek uit alle geledingen van de bevolking – meer meisjes dan jongens – en stelt vast dat de coronape- riode de jongeren op mentaal vlak geen goed gedaan heeft. “Tijdens die coronaperiode zonder hobby’s en andere uitlaatkleppen was alcohol drinken voor sommigen een coping- mechanisme, om zich beter te voelen en alles even te vergeten. Omgaan met leeftijdsgeno- ten is voor jongeren bijna even noodzakelijk als eten of drinken. We hebben hen daar als maatschappij erg lang van geïsoleerd, dus mogen we wel wat milder zijn naar hen toe. Het voorbije anderhalve jaar heeft hen echt schade toegebracht.” Stijgende impulsiviteit Lieve praat het alcoholmisbruik allerminst goed, want ze stelt aan den lijve vast dat het funest is voor het functioneren van de hersenen. “Uit studies blijkt dat veelvuldig bingedrinken een nefast effect heeft op het geheugen en dat het de hersenontwikkeling vertraagt. We weten ondertussen dat de pre- frontale cortex – het deel in onze hersenen dat ervoor zorgt dat je kan remmen, je kan beheersen, goede beslissingen kan nemen en kan plannen – pas volledig ontwikkeld is als je 24-25 jaar bent. Dat wil dus zeggen dat jongeren sowieso al meer onaangepast en impulsief gedrag stellen dan volwassenen. Bij alcoholgebruik stijgt die impulsiviteit nóg meer, wat de situatie veel gevaarlijker maakt. Bij jongeren die al suïcidale gedachten heb- ben, kan alcoholgebruik mogelijk de spreek- woordelijke druppel zijn. Ik heb een aantal jaar in de verslavingszorg voor volwassenen gewerkt, en daar zag ik dat mensen die op jonge leeftijd waren beginnen drinken, veel moeilijker hun emoties kunnen verwoorden en kunnen verbindenmet andere mensen. Ze hebben geen taal voor hun emoties en over het algemeenminder taal om zich uit te druk- ken. Die ontwikkeling hebben ze gemist. Hoe jonger je begint te drinken, hoe meer kans op een verslaving op latere leeftijd trouwens.” Wie kan of moet er in dit verhaal meer verant- woordelijkheid nemen? “Onze maatschappij heeft toch echt een stevige invloed op het middelengebruik van haar bevolking”, meent Lieve. “Veel gezinnen vinden het normaal dat jongeren onder de 16 jaar aan tafel mee een glas wijn drinken. Alcoholgebruik wordt erg vaak gedoogd, alsof het hoort bij volwassen worden. Met roken hebben we wél stappen in de goede richting gezet. Het verbod op roken in openbare ruimtes heeft geleid tot veel min- der rokers. Iets structureel verbieden, kan een grote impact hebben. Daarom ben ik een grote fan van de alcoholpoli’s. Alles wat het alcoholgebruik kan problematiseren, is toe te juichen. Het is echt een van de schadelijkste drugs die we kennen.” Drinken om erbij te horen Hoe behandel je als psychiater een versla- vingsproblematiek? “Als het echt om een ver- slaving en dagelijks gebruik gaat, oriënteren we de jongere naar een verslavingsafdeling”,