MUA34

38 MAGAZINE UNIVERSITEIT ANTWERPEN 34.2019 DOSSIER ANTWERPSE MOBILITEIT heden lucht gefilterd worden, en dit vergt zoveel energie dat het onbetaalbaar wordt. In Madrid, waar de snelweg overkapt werd, heeft men zo’n enorme installatie geplaatst. Maar hij staat niet aan. Te duur. Het heeft ook geen zin om de schaarse duurzame elektri­ citeit die we halen uit zon en wind hieraan te besteden." Niet dat Meysman geen verbetering ziet. "Wanneer we CurieuzeNeuzen binnen tien jaar zouden overdoen, zal de luchtkwa­ liteit in Antwerpen een stuk beter zijn." Alleen heeft dat weinig met de overkap­ ping of Oosterweel te maken. "Er wordt meer gefietst in Antwerpen, en die trend naar duurzame mobiliteit zal nog sterker worden. Daarnaast zullen de klimaatmaat­ regelen die vanuit Europa opgelegd worden ons dwingen om minder verkeersemissies te produceren. Minder CO 2 betekent ook minder stikstof." "Ook de doorbraak van de elektrische wagen komt eraan. Elektrische wagens stoten fijn stof uit door hun banden, maar geen emissies meer door verbranding. Daarnaast zijn er ook interessante neveneffecten te verwachten. Door het succes van de elek­ trische wagen komt er immers een gat in de begroting, omdat de accijnzen en btw op benzine en diesel minder opleveren. Mijn inschatting is dat er dan snel een kilometerheffing gaat komen om de lege schatkist weer te vullen. En ook dat kan dan bijdragen aan een slimmere mobi­ liteit, betere luchtkwaliteit en grotere leefbaarheid." H et grootste effect van het Oosterweelproject op de lucht­ kwaliteit in Antwerpen is dat het tien jaar lang zo moeilijk zal wor­ den om de stad te bereiken dat het verkeer errond als vanzelf zal dalen." Professor Filip Meysman, hoogleraar aan het Departement Biologie van UAntwerpen, is de man achter CurieuzeNeuzen, het burgeronderzoek waar­ bij 20 000 Vlamingen in mei 2018 de lucht­ kwaliteit in hun straat maten. Het leverde een opgemerkte luchtkaart van Vlaanderen op, met Antwerpen als het dieprode hart van de Vlaamse luchtverontreiniging. Maar wie als oplossing daarvoor naar de belofte van een overkapte Ring keek, is bij Meysman aan het verkeerde adres. "Het overkappen van de Antwerpse Ring – zeg maar Ringland – zou een effect kunnen heb­ ben op de luchtkwaliteit. Maar dan enkel als je het volledig doet, waardoor op een beperkt aantal plaatsen de tunnellucht geventileerd wordt. Maak je er een gatenkaas van, dan is het effect vrijwel verwaarloosbaar. En van­ daag is er enkel een concreet akkoord en financiering voor een overkapping aan het Sportpaleis en het Lobroekdok, naast enkele andere beperkte kappen." Wat met de tunnellucht? En zelfs al houdt de overheid haar belofte om de hele Ring op de rechteroever te overkappen, dan nog blijft de vraag wat te doen met de tunnellucht. Kunnen we die filteren? "Dat is een idee dat veel geopperd wordt, maar een luchtspiegeling is. Er moeten grote hoeveel­ Alleen als de Ring volledig overkapt wordt, kan het Oosterweelproject de leefbaarheid en luchtkwaliteit drastisch verbeteren, stelt professor Filip Meysman. Al wordt er ook veel verwacht van elektrische wagens en Europees klimaatbeleid. “Kwantumsprong in leefbaarheid is mogelijk” Ringland "Het interessante aan Ringland is niet zozeer dat je een kap op de Ring plaatst om vuile lucht af te vangen, maar wat er boven en onder die kap gebeurt. Het verkeer op de Ring zit strop, en dit zal niet veranderen met Oosterweel erbij. Het is cruciaal om de ver­ keersstromen te reorganiseren met het oog op minder files en minder ongevallen door weefbewegingen. De gebieden bovenop de overkapping kunnen een groene long vormen voor Antwerpen, waardoor we beter bestand worden tegen klimaatverandering. Gebieden die nu tegen de Ring aanschurken en daar­ om niet ontwikkelbaar zijn, kunnen nieuwe,