MUA31

38 MAGAZINE UNIVERSITEIT ANTWERPEN 31.2019 DOSSIER DRINKWATER mg cafeïne bevat, moet je 500 000 liter drink- water drinken om het effect te hebben van een kopje koffie. Dat komt ongeveer overeen met 20 tankwagens.” Voor het onderzoek wordt een uniek analy- seapparaat gebruikt, dat leidt tot een uiterst nauwkeurige screening van drinkwater. In één monster kunnen alle stoffen, zowel gekende als ongekende, in één keer geanalyseerd worden. Het apparaat is uniek in Vlaanderen. “Met de techniek krijgen de drinkwaterope- ratoren een glazen bol, een voorspellend systeem dat de aankomende vervuiling in het oppervlaktewater snel kan opsporen en zo verhinderen dat de burger eraan bloot- gesteld wordt.” Foute perceptie vermijden De onderzoeksactiviteiten rond risicobeheer- M ensen willen veilig kraan- tjeswater. En ook de Wereld­ gezondheidsorganisatie en Europa willen dat. Samen met drinkwatermaatschappij water-link probeert UAntwerpen beter te begrijpen hoe om te gaan met de risico’s van nieuwe componenten in oppervlaktewater. “We willen voorbereid zijn en nu al inzichten creëren”, zegt prof. Siegfried Vlaeminck, die sinds 2017 een leer- stoel over het onderwerp leidt. “Het onderzoek focust op nieuwe vormen van vervuiling die tot nu toe onvoldoende bekend zijn en mogelijk toxische of hormoonver- storende effecten hebben. Het gaat dan om organische micropolluenten of antropogene molecules die in heel lage concentraties aanwezig zijn. Die opkomende stoffen – of emerging pollutants – breken onvolledig af in het milieu of de waterzuivering. Voorbeelden zijn resten van geneesmiddelen, pesticiden en industriële stoffen zoals weekmakers en metaalbeschermers.” Kopje koffie Onder de Europese regelgeving zijn er momenteel meer dan 20 000 chemicaliën geregistreerd die in Europa geïmporteerd of geproduceerd worden. “Maar er zijn er veel meer in omloop. We schatten hun aantal op 100 000. Cafeïne is bijvoorbeeld een compo- nent die in drinkwater teruggevonden wordt, in heel lage concentraties: 200 nanogram per liter. De concentratie die toxicologisch als veilig beschouwd wordt, is 5000 keer hoger. Als je weet dat een kopje koffie ongeveer 100 Onze universiteit en drinkwatermaatschappij water-link bundelen hun krachten om te werken aan nog zuiverder drinkwater. Het onderzoek focust specifiek op nieuwe vormen van onzuiverheden die tot nu toe onvol- doende bekend zijn. “In water zitten nog te veel onbekende onzuiverheden” sing binnen de leerstoel omvatten verschillen- de disciplines: chemische analysetechnieken (prof. Pieter Joos), toxicologie (prof. Ronny Blust), procestechnologie (prof. Siegfried Vlaeminck) en sociologie (prof. Frederic Vandermoere). “Ons globale doel is zo goed mogelijk garan- deren dat de burger toegang heeft tot vei- lig water door een risicobeheersplan uit te werken. We screenen naar zoveel mogelijk onzuiverheden, we proberen de risico’s van de aangetroffen componenten in te schatten door middel van toxicologie en we proberen deze componenten te begrijpen doorheen de zuiveringsstappen. Indien nodig optima- liseren we verder of komt er een bijkomende behandelingsstap door middel van proces- technologie”, legt Vlaeminck uit. “Een socio- logisch aspect is hierbij van groot belang: de communicatie naar de eindgebruiker is erg belangrijk om het gebruik van veilig en ecologisch kraantjeswater te stimuleren en om foute percepties te vermijden.”