MUA31

MAGAZINE UNIVERSITEIT ANTWERPEN 31.2019 35 DRINKWATER DOSSIER maakte deel uit van een hele industriële keten. Daarin was hij visionair en zijn tijd ver vooruit”, aldus Patroons. “Van Schoonbeke leverde alles wat brouwers nodig hadden. Om te stoken, hadden ze brand- stof nodig. Er was niet veel hout meer en nog geen steenkool, dus importeerde hij turf dat in onze contreien uitgeput was. Hij haalde dat met turfschepen uit het Nederlandse Veenendaal, bij Utrecht, 150 km van hier. Turf was ook de ideale brandstof voor het bakken van steen, nodig voor zijn eigen steenbakke- rijen in de Rupelstreek.” Hij leverde ook 800 000 kubieke meter steen voor de verbouwing van de Antwerpse omwal- ling. “Van Schoonbeke nam alle onderde- len van het productieproces in handen en creëerde een verticale concentratie van activiteiten binnen één onderneming, van energievoorziening over bakstenen tot bier”, aldus Soens. Door de aanleg van vlieten in de Nieuwstad vergrootte hij ook de capaciteit van de haven aanzienlijk en werd het laden en lossen minder afhankelijk van het getij. Tijdens van Schoonbekes korte leven werd Antwerpen zo de belangrijkste havenstad van het Noordzeegebied. Patroons: “Zijn zaak was de eerste ‘internationale’ bouwtrust. Een jaar vol evenementen Ter gelegenheid van het van Schoonbeke-jaar wordt (uiteraard) een bier gebrou- wen, maar er staan ook veel evenementen op de agenda: een expo in het Maagdenhuis (met prof. Jeroen Puttevils als curator), lezingen, van Schoonbeke-wandelingen, een internationale wedstrijd voor innoverende ruimtelijke ontwikkeling, straatanimatie in de van Schoonbekestraat, concerten in het Vleeshuis, een groepsfoto van Antwerpenaars met de naam van Schoonbeke en een colloquium op onze universi- teit. “We belichten zijn rol als ondernemer in water, iemand die nieuwe technische syste- men gebruikte als business- model in de 16de eeuw”, zegt prof. Tim Soens. Ook in het Nederlandse Veenendaal wordt gevierd. Op 6 juni meert een turfschip aan in Antwerpen, net zoals het 500 jaar geleden gebeurde. Daags erna vaart de schuit naar Hemiksem om het turf af te leveren. Zanger Stef Bos, geboren in Veenendaal, geeft als voormalig Antwerpse stu- dent een speciaal concert. www.antwerpen.be/ vanschoonbeke REVOLUTIONAIR “Van Schoonbeke was de man die zijn volk liet betalen voor water”, weet Tim Soens ( l. ).