MUA31

HET DING 16 MAGAZINE UNIVERSITEIT ANTWERPEN 31.2019 · bundeling van onderzoeksvragen, gesteld door burgers · inspiratiedocument, verbindt weten- schappelijke disciplines rond funda- mentele vragen en maatschappelijke vraagstukken · 10 559 vragen, gebundeld in 5 hoofdcategorieën en 82 thema’s · meer dan 100 experts werkten hieraanmee Vlaamse Wetenschapsagenda bundelen in 5 hoofdcategorieën – welzijn en gezondheid, leefbare samenleving, leefbare aarde, grondslagen en grenzen, en nut en rol van de wetenschap – en in 82 subthema’s. Nachten van de Wetenschap “Maar de campagne stopte niet na die zes weken en het bundelen van de vragen”, vult Kristof Jacobs, alumnus politieke en sociale wetenschappen, aan. “In het najaar organi- seerden we vijf Nachten van de Wetenschap – in Antwerpen, Leuven, Gent, Hasselt en Kortrijk – om samen aan de slag te gaan met de vragen. Daar kwamen telkens een zeventigtal deelnemers op af: burgers, wetenschappers en vertegenwoordigers van organisaties en bedrijven die hun steentje wilden bijdragen. Ik vond dat persoonlijk enorm inspirerend, omdat we toen echt in de diepte konden gaan. We hebben de deelnemers ook vragenlijsten voorgelegd, met onder meer de vraag hoe het gesteld is met het vertrouwen van de burger in de wetenschap. Die vragenlijsten zijn we nu aan het analyseren.” Inspiratiedocument Vanuit de Radboud Universiteit in Nijmegen begeleidt Kristof als ‘participerend observant’ samen met Sofie Mariën (KU Leuven) het pro- ject. “We zijn volop bezig met het uitschrijven van een evaluatierapport. In Nederland is die oefening al gemaakt, en had de Agenda altijd al de bedoeling om de wetenschap mee richting te geven. Hier in Vlaanderen zal het document vooral ter inspiratie gebruikt worden.” Dat meent ook Karolien: “Het is niet de bedoe- ling omop basis van deze publicatie te bepalen wat de speerpunten van het wetenschappelijk onderzoek voor de volgende jaren worden. Daar speelt de academische vrijheid. Maar ik denk dat de Wetenschapsagenda mensen effectief dichter bij wetenschap brengt. Ik hou vooral van het inclusieve aspect: zowel jong als oud is hiermee aan de slag gegaan. Op het wetenschapsfeest Kennismakers 2018 in december hadden we de jongste en de oudste vragensteller uitgenodigd in een bomvolle Elisabethzaal. De jongste deelnemer was 5 jaar en vroeg zich af hoe een vulkaan ontstond. De oudste deelneemster was 90 jaar en wilde weten of er ooit een materiaal ontwikkeld kan worden dat volledig afbreekbaar is en al het plastic kan vervangen. Ik vond dat echt mooi.” Wat Karolien vooral ook fijn vond, was dat alle wetenschapsdomeinen in de vragen ver- tegenwoordigd waren. “Niet alleen de har- de wetenschappen, maar ook de sociale en humane wetenschappen. Zo vroeg iemand zich af wat de kracht van verhalen vertellen is. Daar zijn we met onze onderzoeksgroep MIOS ook mee bezig. Andere onderzoeksto- pics waren ‘emoties’, ‘persoonlijkheid’, ‘kunst Wetenschaps­ communicatie is meer dan ooit noodzakelijk. The Flemish Science Agenda is a col- lection of more than 10 000 questions posed by Flemish people of all ages and backgrounds which aims to strengthen links between society and scientific research. The questions were collected during the question for science campaign, which was launched in the spring of 2018. People were encouraged to send in their questions through all kinds of channels. More than 100 experts then rose to the challenge of organising the 10 559 questions received into five main categories and 82 sub-catego- ries. In the autumn, Nights of Science were organised that resulted in an evaluation report. The Flemish Research Agenda serves primarily as a source of inspiration but also as a calling card for science in Flanders. E Kristof Jacobs en cultuur’, ‘gedragsverandering’ … Dat zijn thema’s die leven onder de bevolking.” Visitekaartje “Ik vind dit echt een mooi en belangrijk initi- atief”, gaat Kristof verder. “Er is een brede maatschappelijke ontwikkeling aan de gang waarbij autoriteit in vraag wordt gesteld, en dat heeft gevolgen voor de wetenschap. Er wordt meer getwijfeld aan wat wetenschap- pers zeggen. Daarom is wetenschapscom- municatie meer dan ooit noodzakelijk. Een goeie wetenschapper wordt geselecteerd op basis van zijn onderzoeksvaardigheden, maar communiceren met de buitenwereld is een nieuwe taak die nóg meer ondersteund mag worden. Wetenschap maakt hier de laatste jaren een professionaliseringsbeweging, maar het kan nog altijd beter. Daar draagt dit ini- tiatief toe bij.” “Ik denk dat de Vlaamse Wetenschapsagenda het belang en de schoonheid van de weten- schap nog eens extra in de verf kan zetten”, besluit Karolien. “Ze lijkt me het ideale visi- tekaartje.”