MUA27

MAGAZINE UNIVERSITEIT ANTWERPEN 27.2018 37 DOCTORAATSOPLEIDING DOSSIER UAntwerpen toont weg naar privé Een Talent Center moet doctorandi aan UAntwerpen duidelijk maken dat een academische carrière maar één mogelijke toekomst is. Zorgen over die professionele toekomst bleken een van de grootste oorzaken van de aanzienlijke stress die jonge onderzoekers ervaren, zo leerde een werkbelevingsen- quête op de universiteit. Dat hoeft niet te verbazen. Het aantal doctorandi op alle Vlaamse universiteiten stijgt jaar na jaar, terwijl het aantal postdocs en het aantal prof- fen eerder stabiel blijft. De stevige kloof tussen de twee maakt duidelijk dat de droom om telkens weer financiering voor onderzoek te vinden en uiteindelijk professor te worden, voor de grote meer- derheid niet is weggelegd. Het Talent Center gaat de boeiende opties buiten de universiteit belichten, en aan loopbaanbegeleiding doen. Onder meer een mentornet- werk van doctors die naar de privé zijn getrokken, moet de huidige generatie inspireren. Terecht: de overweldigende tewerkstelling van doctors toont aan dat zorgen over werk niet aan de orde zijn. Fundamenteel onderzoek “Het is natuurlijk vreemd dat bij een solli- citatie datgene wat je net jaren onderzocht hebt, meestal niet de reden is waarom een werkgever je wil aanwerven. Zichzelf verko- pen is iets wat veel doctors moeten leren. De waarde die je een bedrijf kan toebrengen is de diepgang die je van nature zoekt, én het feit dat je zelfstandig een langetermijnproject succesvol kan organiseren en verwerken.” Werkgevers zijn er zich ook van bewust dat doctors belangrijk zijn. “Onze internationale naambekendheid helpt ons om zulke profielen aan te trekken, maar er bestaat zeker een krapte. We komen rond, maar moeizaam. Dat zal bij minder bekende bedrijven zeker niet anders zijn. Er is ongetwijfeld een toekomst voor doctors in de privésector.” Al wil dat volgens Van Sande, opvallend genoeg, niet zeggendat alle getalenteerde onderzoekers het buiten de universiteit moeten zoeken. “Een bedrijf dat met de hele wereldmoet concurre- ren kan dat ook alleenmaar als het in de regio kennisinstellingen heeft die evengoed wereld- top zijn. Alle nood aan toegepast onderzoek op universiteiten ten spijt, is ook hoogstaand fundamenteel onderzoek van levensbelang voor de industrie. Aan ieder zijn pad.” T oen ik in 1980 mijn doctoraat in de fysica indiende, over het opspo- ren van defecten in legeringen met transmissie-elektronenmicrosco- pie, wist ik al even dat ik mijn toekomst niet in de academische wereld zag, maar in de industrie. Ik heb altijd meer willen toepassen dan uitdiepen, maar daarmee was ik in die tijd een uitzondering.” Vandaag kijkt de 65-jarige Marc Van Sande terug op een lange carrière bij materialenreus Umicore, waar hij Chief Technology Officer was en vandaag de Energy en Surface Technologies-divisie leidt. “In dat traject heeft mijn ervaring als doc- torandus me geholpen. Wat je met een doctoraat onder de arm bijbrengt in een bedrijf is diepgang. In de industrie denkt men te vaak dat het wel in orde zal zijn als iets werkt. Terwijl ik altijd heb willen begrijpen waaróm een product dat wij ver- kochten goed of slecht is. Je concurreert op wereldvlak, dan heb je een diepe kennis nodig van waar je mee bezig bent. Die inte- resse van doctorandi in de fundamenten van iets, is van groot belang voor bedrijven. Als onderzoekers, maar evengoed in de productie en de verkoop.” Doctors bren- gen privé diepgang bij” Door de explosie van het aantal doctorandi ligt hun professionele toekomst vaker in de privé dan op de universiteit. Dat maakt velen onder hen onzeker, al is daar volgens er- varingsdeskundige Marc Van Sande geen reden toe. DIEPE KENNIS “De interesse van doctorandi in de funda­ menten van iets, is van groot belang voor bedrijven”. “