MUA21

36 MAGAZINE UNIVERSITEIT ANTWERPEN 21.2016 DOSSIER 20 JAAR VIB onderzoek daartoe zou kunnen bijdragen.” Familiale genetica Verschillende pijlers liggen aan de grondslag van het succes van Van Broeckhovens cen- trum. Wat velen hen benijden, is dat het depar- tement nog steeds de vruchten plukt van de indrukwekkende geschiedenis in neurologie, opgebouwd door neuropatholoog Ludo van Bogaert in zijn ‘Bunge-kliniek’ in Antwerpen sinds 1928: “Daar is toen echt pionierswerk verricht”, weet Van Broeckhoven. “Van de eerste families die we in 1983 op alzheimer onderzochten, hadden we al materiaal dat dateerde van 1940. We hebben verder gewerkt met dat materiaal en het uitgebreid. Van in het begin heb ik geïnvesteerd in artsen en verpleegkundigen die aan huis gingen om stambomen op te stellen en patiënten en hun familieleden te motiveren om deel te nemen moleculaire genetica van neurodegenera- tieve ziektes van het centrale en perifere zenuwstelsel. Ook in het introduceren van nieuwe technologieën scoren we hoog. Een goed voorbeeld is de spin-off Multiplicom die in de schoot van ons departement ontstaan is en nu snelle en goedkope moleculaire diagnostische tests op de markt brengt om ziektes in een vroeg stadium op te sporen.” From bench to bedside Wat zijn de plannen voor de toekomst? “Ik wil volop inzetten op dat translationele onderzoek. Ik zou een specifiek doel willen kiezen waar- in we succesvol zijn en het verschil kunnen maken, en dat departementsbreed door de pijplijn sturen, van de genetische vinding tot en met de klinische tests. Dat graag in een samenwerking met de farmaceutische indus- trie om onze ontdekkingen zo dicht mogelijk bij de markt te brengen.” Veel plannen nog, al stopt Van Broeckhoven in 2018 als direc- teur van haar departement. Toch heeft ze toegezegd om zeker nog tot 2021 aan onze universiteit onderzoek te blijven doen. Brein Instituut vzw “Ik heb mijn departement altijd graag geleid, maar als directeur ben ik administratief extra zwaar belast. Ik ben 63, ik wil opnieuw de ruimte krijgen om te doen wat ik graag doe, namelijk me concentreren op mijn eerste lief- de, de neurogenetica. Daarvoor heb ik sinds kort de vzw Brein Instituut opgericht. De bedoe- ling is om de communicatie over neurodegeneratieve ziektes te professionaliseren en uit te brei- den, en om fondsen te zoeken voor translationeel onderzoek vanuit het Brein Instituut. Dat zal georganiseerd worden in samen- werking met de Universiteit Antwerpen.” aan het onderzoek. De basis van ons succes is die ‘familiale genetica’. Onze biobanken die bloed, DNA en celmateriaal van families sinds 1983 bevatten, zijn ongeëvenaard. Daarnaast hebben we toegang tot de bio- en hersenbank van het Instituut Born-Bunge.” Pioniers Het onderzoek van VIB leidde de voorbije jaren tot tal van doorbraken in de molecu- laire biologie, de genetica, de neurobiologie, de ziekte van Alzheimer, enzovoort. Daar had de Antwerpse poot stevig zijn aandeel in: “Zo hebben we het allereerste gen voor alzheimer en voor perifere neuropathie gevon- den”, vertelt Christine. “We hebben ook erg bijgedragen aan de genetica van de fronto- temporale dementie en amyotrofe laterale sclerosis (ALS).” “Internationaal zijn we bij de pioniers in de UITVINDING “Patenten zijn een onmisbaar middel om de exclusiviteit te garanderen”, legt Michalik uit.