MUA21

34 MAGAZINE UNIVERSITEIT ANTWERPEN 21.2016 DOSSIER 20 JAAR VIB “Inzetten op translationeel onderzoek” Het VIB Departement voor Moleculaire Genetica is een kweekvijver voor internationaal talent. Daarvan getuigt Andrej Michalik, die zich opwerkte tot European Patent Attorney. Binnenkort geeft Christine Van Broeckhoven het directeurschap door om zich opnieuw volledig op onder- zoek te focussen. Een gesprek met baas en poulain. I k wil jaarlijks één miljard Belgische frank (25 miljoen euro) investeren om de Vlaamse biotechnologie op de wereld- kaart te zetten.” Dat waren de woorden van minister-president Luc Van den Brande op een novemberdag in 1993 aan twee weten- schappelijke adviseurs, verantwoordelijk voor het Vlaams Actieprogramma Biotechnologie (VLAB) waarmee al een aantal academische ‘centres of excellence’ in de biotechnolo- gie werden betoelaagd. Daaronder de toen- malige onderzoeksgroep Neurogenetica van Christine Van Broeckhoven. De rest is geschiedenis: in 1996 werd de vzw Vlaams Interuniversitair Instituut voor Biotechnologie (VIB) boven de doopvont gehouden. Van Broeckhoven, die met haar departe- ment van bij de start deel uitmaakte van het VIB, herinnert zich dat het nieuwe instituut in het begin wel wat wrijving veroorzaakte: “De universiteit vreesde voor een verlies van autonomie, ze was eveneens bang voor het ontstaan van een elitegroep aan de univer- siteit en voor een verlies van grip op onze wetenschappers. Gelukkig werd na een paar jaar wel de meerwaarde van zo’n krachten- bundeling ingezien.” Excelleren kan je leren Voor veel onderzoekers was het VIB de reden dat ze in Vlaanderen zijn gebleven en dat geldt eveneens voor Van Broeckhoven: “Ik heb mijn onderzoek van in het begin in 1983 op internationale leest geschoeid. Dat is ook de doelstelling in het VIB. Je wordt gestimu- leerd om het beste van jezelf te geven om de rat race te winnen, want elke financiering is competitief. We worden voortdurend geëva- lueerd om dat excellentielabel te behouden. Daarbij tellen enkel onze publicaties met een impactfactor boven de vijf. Het excellentieni- veau geldt ook voor de doctoraatsstudenten in ons departement. Van hen wordt verwacht dat ze minstens drie eerste auteurs-publicaties behalen in internationale tijdschriften. Dat is hard werken, maar daar staat tegenover dat iedere wetenschapper die hier binnenkomt, weet dat hij of zij een stevig cv heeft bij het buitengaan. Van het zestigtal doctorandi die ik heb begeleid, is de helft zelf prof geworden, en de andere helft heeft goede posities in de samenleving gevonden en had soms al een job voor het doctoraat verdedigd was.” Belang van patenten Een voorbeeld van die kweekvijver voor internationaal talent is de Slowaak Andrej Michalik. In 1997 kwam hij het Departement voor Moleculaire Genetica binnen, en nu is hij European Patent Attorney: “Ik kwam in Antwerpen terecht tijdens een uitwisselings- programma en was onder de indruk van de lessen van Christine. Ik heb mijnmasterthesis in haar onderzoeksgroep geschreven, heb die in mijn thuisland verdedigd, en ben een paar maanden later opnieuw naar België gekomen om een doctoraat te starten over neurodegeneratieve ziektes die de motorische coördinatie aantasten.” Tot 2003 bleef Michalik verbonden aan het departement: “Ik deed erg graag onderzoek, maar vond evenveel plezier in het leren ken- nen van onderzoek van anderen. Met mijn