Les in Lezen: Onderzoeksluik 1 – Umbrella review van effectief leesonderwijs 17 Figuur 2 Operationalisering van leesvaardigheid: Fundamentele componenten en onderliggende vaardigheden die als AV in de studies aan bod komen 1.5 Focus op doelgroepen Terwijl sommige reviewstudies zich richten op de algemene leerlingenpopulatie, al dan niet in combinatie met aandacht voor bepaalde doelgroepen (bv. via moderatoranalyse), zijn er ook reviewstudies die zich enkel richten op specifieke doelgroepen. Deze laatste studies worden bij elk van de hoofdstukken apart beschreven. We zoomen hieronder beknopt in op deze verschillende doelgroepen: leerlingen met (een risico op) lees- en/of spellingmoeilijkheden (1.5.1), leerlingen met een andere thuistaal die de onderwijstaal leren (1.5.2), leerlingen met andere neurobiologische ontwikkelingsstoornissen (1.5.3), leerlingen met een fysieke beperking (1.5.4), en ten slotte leerlingen met een niet-aangeboren hersenletsel (NAH) (1.5.5). 1.5.1 Leerlingen met een risico op lees- en/of spellingmoeilijkheden Leerlingen die problemen ondervinden met schoolse schriftelijke (taal)vaardigheden zoals lezen en/of spellen kunnen heel verschillend zijn. Hierbij maakt men vaak een onderscheid tussen (a) leerlingen die grote moeite ondervinden met lezen en/of spellen als gevolg van een onderwijsachterstand of bijvoorbeeld een probleem met de mondelinge taalvaardigheid en (b) leerlingen die primair moeite hebben met technisch lezen en/of spellen ondanks het feit dat ze goed onderwijs krijgen en daarnaast ook geen andere opvallende cognitieve of neurologische problemen vertonen. Doorgaans spreekt men bij de laatste groep van dyslexie, maar de definities variëren en er kunnen op dit moment ook geen eenduidige oorzaken voor dyslexie worden aangeduid. Wat we in elk geval weten, is dat erfelijke factoren een grote rol spelen in leesvaardigheid. Een ouder met dyslexie is dus een risicofactor voor dyslexie. Ook bepaalde hersenstructuren en -functies zouden samengaan met leesvaardigheid. Verder laat onderzoek redelijk consistent zien dat cognitieve vaardigheden zoals snel benoemen en
RkJQdWJsaXNoZXIy MTg3Nzk=