Les in Lezen: Onderzoeksluik 1 – Umbrella review van effectief leesonderwijs 132 Letterklanken Letter sound De manier waarop de klank wordt uitgesproken. Dit kan verschillen, afhankelijk van het woord waarin de letter staat (bv. ([z] klinkt als zzz). Letternamen Letter name De naam die aan een letter wordt gegeven In tegenstelling tot de letterklank is de letternaam eenduidig (bv. [z] is de letter zet). Luisterbegrip Listening comprehension Deelvaardigheid van luisteren, waarbij de focus ligt op het taalbegrip. Soms wordt er ook nog een verder onderscheid gemaakt tussen luisterbegrip algemeen bv. het begrip van mondelinge instructies en verhaal- en tekstbegrip. Luistervaardigheid - luisteren Listening (In brede zin) Alle deelvaardigheden die nodig zijn om te luisteren en te begrijpen. MAZE test MAZE Instrument voor leesbegrip. Leerlingen lezen een passage waarin een bepaald woord is weggelaten. Ze moeten telkens het correcte woord kiezen uit verschillende opties. Mondelinge taal Oral language skills Taaldomein waarin spreken en luisteren centraal staan. Morfeem Morpheme De kleinste bouwsteen in de taal die een woord betekenis kan geven. Het kan zowel gaan om hele woorden als om een woorddeel zoals wortels en affixen. Morfologische kennis/ morfologisch bewustzijn Morphological knowledge/ awareness Het inzicht dat woorden bestaan uit bouwstenen (morfemen, de kleinste betekenisvolle woorden of delen van woorden) die woorden betekenis kunnen geven. Morfosyntactische vaardigheden Morfosyntactic skills Vaardigheden op het vlak van woordvorming en zinsopbouw. Phonics (codegebaseerd leren lezen) Phonics Een aanpak om te leren lezen waarbij alfabetische kennis centraal staat. Essentiële vaardigheden zijn: letterkennis, fonemisch bewustzijn, decodeervaardigheid. Reciprocal teaching/learning reciprocal teaching Een vorm van samenwerkend leren waarbij de rol tussen leerkracht en leerling afwisselt. De werkwijze is als volgt: de leerkracht start modelend en doet voor. Geleidelijk nemen de leerlingen over; eerst begeleid door de leerkracht en daarna meer en meer zelfstandig (bv. GRIMM model). Scaffolding Scaffolding (Didactische) ondersteuning die de leerkracht biedt. Deze tijdelijke en adaptieve ondersteuning ligt net boven het niveau van de leerling waardoor deze een hoger niveau kan bereiken. Schrijven - schrijfvaardigheid Writing (In brede zin) Alle deelvaardigheden die nodig zijn om te schrijven. Snel serieel benoemen RAN rapid automatized naming Doorgaans gezien als maat voor fonologische verwerking waarbij reeksen van bekende visueel gepresenteerde stimuli zo snel mogelijk moeten benoemd worden zoals objecten, kleuren, cijfers, letters. Het is echter nog onduidelijk welke componenten op fonologisch of orthografisch vlak precies aan het werk zijn tijdens deze taak. Sommige onderzoekers gaan ook uit van een
RkJQdWJsaXNoZXIy MTg3Nzk=