Les in Lezen: Onderzoeksluik 1 – Umbrella review van effectief leesonderwijs 114 CONCLUSIE EN DISCUSSIE Centrale onderzoeksvraag van dit onderzoek was “Waardoor wordt effectief leesonderwijs in het basis- en secundair onderwijs gekenmerkt en welke factoren hebben er een invloed op?”. Deze vraag werd beantwoord aan de hand van een umbrella review oftwel een reviewstudie die zich baseert op bestaande systematische reviewstudies en niet op primaire studies. Na identificatie, screening en selectie van relevante reviewstudies werd het basiscorpus waarop dit onderzoek gestoeld is, gevormd door 95 reviewstudies. Van deze studies kunnen we stellen dat ze aan de hoogste kwaliteitseisen beantwoorden. Op basis van deze reviewstudies werd relevante data verzameld met betrekking tot onafhankelijke en afhankelijke variabelen uit het leesproces, descriptieve gegevens en moderatoranalyses. Ook werd van alle reviewstudies een samenvatting gemaakt met daarin meer informatie over de operationalisering van de bestudeerde variabelen (c.q. hoe werden ze gemeten), de conclusies van de auteurs, aandachtspunten ten opzichte van de state-of-the-art en beperkingen van de respectieve reviewstudies. De reviewstudies werden gecategoriseerd op basis van de afhankelijke variabelen. De resultaten werden vervolgens gegroepeerd volgens de fundamentele componenten van leesvaardigheid: voorbereidende leesvaardigheden, technisch lezen (vlot en vloeiend lezen), begrijpend lezen, algemene leesvaardigheid en leesmotivatie. Hiernaast werd nog een hoofdstuk toegevoegd met de resultaten van reviewstudies die de impact van onafhankelijke variabelen bestudeerden die zich buiten het leesproces bevinden (bv. muziektraining). 4.1 Beschouwing van de bevindingen Op basis van de umbrella review kunnen we enkele belangrijke conclusies naar voren schuiven. Vooraleer dit te doen formuleren we echter een aantal algemene bevindingen die samenhangen met de gehanteerde methode van de umbrella review. 4.1.1 Het basiscorpus van deze umbrella review Een eerste vaststelling betreft het aantal reviewstudies die in deze umbrella review werd opgenomen. Het onderzoeksdomein naar lezen en leesonderwijs is uitgebreid. Om die reden kozen we ook voor een umbrella review. Ondanks strenge selectiecriteria, zowel inhoudelijk als methodologisch, bestond het basiscorpus uit 95 studies, hetgeen een bijzonder groot aantal is in vergelijking met andere reviewstudies. Dit aantal impliceerde belangrijke uitdagingen, niet alleen op het vlak van analyse, maar ook op het vlak van rapportering. Een tweede vaststelling gaat over de inhoud van de reviewstudies die werden opgenomen. Zo is een eerste punt het aantal bestudeerde componenten per reviewstudie. Ongeveer één derde van de reviewstudies focust exclusief op één van de fundamentele componenten. Deze studies beschrijven uitsluitend de effecten op variabelen van bijvoorbeeld de component voorbereidende leesvaardigheden. Twee derden van de bestudeerde reviewstudies bestuderen echter afhankelijke variabelen die ressorteren onder twee – tot zelfs bijna alle componenten van leesvaardigheid. Een voorbeeld van dergelijke studie is Goodwin en Ahn (2013) waarin afhankelijke variabelen bestudeerd worden die behoren tot zowel voorbereidende leesvaardigheden, vlot en vloeiend lezen en begrijpend
RkJQdWJsaXNoZXIy MTg3Nzk=