5 School-projecten, verspreid over heel Vlaanderen. Via de leesbevorderende activiteiten binnen die projecten werkten scholen aan de leesvaardigheid en leesmotivatie van hun leerlingen. Vanuit een brede gedragenheid initieerden of versterkten de projecten bovendien duurzame samenwerkingsverbanden tussen scholen, bibliotheken, lokale overheden, lerarenopleidingen, leesbevorderingsorganisaties en vele andere partners. Daarop volgde een nieuwe oproep vanuit het Departement Onderwijs en Vorming. Het Les in Lezen-project, waarvan ook deze inspiratiegids een resultaat is, wilde de Lezen op School-projecten wetenschappelijk analyseren. Die analyse was gestoeld op de wetenschappelijke kennis over effectief leesonderwijs. Om een breed overzicht te krijgen van alle componenten die samenhangen met leesvaardigheid en leesmotivatie van leerlingen werd in het project Les in Lezen vertrokken vanuit een umbrella review, een ‘systematische metareview’ over effectief leesonderwijs. We zochten een antwoord op de volgende vragen: “Wat kenmerkt effectief leesonderwijs in het basis- en secundair onderwijs?” en “Welke factoren hebben een invloed op effectief leesonderwijs?”. We vonden 385 meta-analyses en systematische reviews als mogelijk antwoord, screenden die op basis van onze onderzoeksvragen, controleerden ze kritisch op hun methodologische kwaliteit, en eindigden uiteindelijk met 95 toonaangevende onderzoeken. Elk van die onderzoeken is gebaseerd op gemiddeld 33 primaire studies. Uiteraard gebruiken bepaalde onderzoeken soms dezelfde primaire studies, maar men mag toch op minimum 2500 primaire studies rekenen als basis van deze umbrella review. Op basis daarvan formuleerden we onze conclusies over effectief leesonderwijs. Hoewel leesvaardigheid, leesmotivatie en leesdidactiek tot de meest bestudeerde domeinen binnen het onderzoek naar taalonderwijs behoren, bestaat er vaak een kloof tussen wetenschap en praktijk. Met de onderzoeksresultaten van de umbrella review trokken we daarom naar een groep leerkrachten van het kleuter-, lager- en secundair onderwijs. Met hen zochten we naar goede praktijken die de wetenschappelijke inzichten uit de review tastbaar konden maken. We dachten ook samen na over welk soort publicatie het best ‘landt’ in een leraarskamer. Uit die gezamenlijke zoektocht én de Lezen op School-projecten ontstond deze inspiratiegids, met de resultaten van de umbrella review en de literatuur als doorslaggevende leidraad.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTg3Nzk=